QUỐC
HỘI
-----------
Luật số:
88/2015/QH13 |
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc
lập - Tự do - Hạnh phúc -------------------------- |
LUẬT
KẾ
TOÁN
Căn
cứ Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
Quốc
hội ban hành Luật kế toán.
CHƯƠNG
I
NHỮNG
QUY ĐỊNH CHUNG
Điều
1.
Phạm vi điều chỉnh
Luật
này quy định về nội dung công tác kế toán, tổ chức bộ máy kế toán, người làm kế
toán, hoạt động kinh doanh dịch vụ kế toán, quản lý nhà nước
về kế toán và tổ chức nghề nghiệp về kế toán.
Điều
2.
Đối tượng áp dụng
1.
Cơ quan có nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước các cấp.
2.
Cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị sự nghiệp sử dụng ngân sách nhà
nước.
3.
Tổ chức, đơn vị sự nghiệp không sử dụng ngân sách nhà
nước.
4.
Doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo pháp luật Việt Nam; chi nhánh, văn
phòng đại diện của doanh nghiệp nước ngoài hoạt động tại Việt
Nam.
5.
Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
6.
Hộ kinh doanh, tổ hợp tác.
7.
Người làm công tác kế toán.
8.
Kế toán viên hành nghề; doanh nghiệp và hộ kinh doanh dịch vụ kế toán.
9.
Tổ chức nghề nghiệp về kế toán.
10.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến kế toán và hoạt động
kinh doanh dịch vụ kế toán tại Việt Nam.
Điều
3. Giải
thích từ ngữ
Trong
Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
1.
Báo cáo tài chính là hệ thống thông
tin kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán được trình bày theo biểu mẫu quy định
tại chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán.
2.
Chế độ kế toán là những quy định và
hướng dẫn về kế toán trong một lĩnh vực hoặc một số công việc cụ thể do cơ quan
quản lý nhà nước về kế toán hoặc tổ chức được cơ quan quản lý nhà nước về kế
toán ủy quyền ban hành.
3.
Chứng từ kế toán là những giấy tờ và
vật mang tin phản ánh nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh và đã hoàn thành,
làm căn cứ ghi sổ kế toán.
4.
Đơn vị kế toán là cơ quan, tổ chức,
đơn vị quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4 và 5 Điều 2 của Luật này có lập báo cáo
tài chính.
5.
Giá gốc là giá trị được ghi nhận ban
đầu của tài sản hoặc nợ phải trả. Giá gốc của tài sản được tính bao gồm chi phí
mua, bốc xếp, vận chuyển, lắp ráp, chế biến và các chi phí liên quan trực tiếp
khác theo quy định của pháp luật đến khi đưa tài sản vào trạng thái sẵn sàng sử
dụng.
6.
Giá trị hợp lý là giá trị được xác
định phù hợp với giá thị trường, có thể nhận được khi bán một tài sản hoặc
chuyển nhượng một khoản nợ phải trả tại thời điểm xác định giá
trị.
7.
Hình thức kế toán là các mẫu sổ kế
toán, trình tự, phương pháp ghi sổ và mối liên quan giữa các sổ kế
toán.
8.
Kế toán là việc thu thập, xử lý, kiểm
tra, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính dưới hình thức giá trị,
hiện vật và thời gian lao động.
9.
Kế toán tài chính là việc thu thập,
xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính bằng báo cáo
tài chính cho đối tượng có nhu cầu sử dụng thông tin của đơn vị kế
toán.
10.
Kế toán quản trị là việc thu thập, xử
lý, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính theo yêu cầu quản trị và
quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế toán.
11.
Kế toán viên hành nghề là người được
cấp Giấy chứng nhận đăng
ký hành nghề dịch vụ kế toán theo quy định
của Luật này.
12.
Kiểm tra kế toán là việc xem xét,
đánh giá tuân thủ pháp luật về kế toán, sự trung thực, chính xác của thông tin,
số liệu kế toán.
13.
Kinh doanh dịch vụ kế toán là việc
cung cấp dịch vụ làm kế toán, làm kế toán trưởng, lập báo cáo tài chính, tư vấn
kế toán và các công việc khác thuộc nội dung công tác kế toán theo quy định của
Luật này cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu.
14.
Kỳ kế toán là khoảng thời gian xác
định từ thời điểm đơn vị kế toán bắt đầu ghi sổ kế toán đến thời điểm kết thúc
việc ghi sổ kế toán, khóa sổ kế toán để lập báo cáo tài
chính.
15.
Nghiệp vụ kinh tế, tài chính là những
hoạt động phát sinh cụ thể làm tăng, giảm tài sản, nguồn hình thành tài sản của
đơn vị kế toán.
16.
Phương pháp kế toán là cách thức và
thủ tục cụ thể để thực hiện từng nội dung công việc kế
toán.
17.
Phương tiện điện tử là phương tiện
hoạt động dựa trên công nghệ điện, điện tử, kỹ thuật số, từ tính, truyền dẫn
không dây, quang học, điện từ hoặc công nghệ tương tự.
18.
Tài liệu kế toán là chứng từ kế toán,
sổ kế toán, báo cáo tài chính, báo cáo kế toán quản trị, báo cáo kiểm toán, báo
cáo kiểm tra kế toán và tài liệu khác có liên quan đến kế
toán.
Điều
4.
Nhiệm vụ kế toán
1.
Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán theo đối tượng và nội dung công việc
kế toán, theo chuẩn mực kế toán và chế độ kế
toán.
2.
Kiểm tra, giám sát các khoản thu, chi tài chính, nghĩa vụ thu, nộp, thanh toán
nợ; kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài sản và nguồn hình thành tài sản; phát
hiện và ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật về tài chính, kế
toán.
3.
Phân tích thông tin, số liệu kế toán; tham mưu, đề xuất các giải pháp phục vụ
yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán.
4.
Cung cấp thông tin, số liệu kế toán theo quy định của pháp
luật.
Điều
5.
Yêu cầu kế toán
1.
Phản ánh đầy đủ nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh vào chứng từ kế toán, sổ
kế toán và báo cáo tài chính.
2.
Phản ánh kịp thời, đúng thời gian quy định thông tin, số liệu kế
toán.
3.
Phản ánh rõ ràng, dễ hiểu và chính xác thông tin, số liệu kế
toán.
4.
Phản ánh trung thực, khách quan hiện trạng, bản chất sự việc, nội dung và giá
trị của nghiệp vụ kinh tế, tài chính.
5.
Thông tin, số liệu kế toán phải được phản ánh liên tục từ khi phát sinh đến khi
kết thúc hoạt động kinh tế, tài chính, từ khi thành lập đến khi chấm dứt hoạt
động của đơn vị kế toán; số liệu kế toán kỳ này phải kế tiếp số liệu kế toán của
kỳ trước.
6.
Phân loại, sắp xếp thông tin, số liệu kế toán theo trình tự, có hệ thống và có
thể so sánh, kiểm chứng được.
Điều
6.
Nguyên tắc kế toán
1.
Giá trị tài sản và nợ phải trả được ghi nhận ban đầu theo giá gốc. Sau ghi nhận
ban đầu, đối với một số loại tài sản hoặc nợ phải trả mà giá trị biến động
thường xuyên theo giá thị trường và giá trị của chúng có thể xác định lại một
cách đáng tin cậy thì được ghi nhận theo giá trị hợp lý tại thời điểm cuối kỳ
lập báo cáo tài chính.
2.
Các quy định và phương pháp kế toán đã chọn phải được áp dụng nhất quán trong kỳ
kế toán năm; trường hợp thay đổi các quy định và phương pháp kế toán đã chọn thì
đơn vị kế toán phải giải trình trong báo cáo tài chính.
3.
Đơn vị kế toán phải thu thập, phản ánh khách quan, đầy đủ, đúng thực tế và đúng
kỳ kế toán mà nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh.
4.
Báo cáo tài chính phải được lập và gửi cơ quan có thẩm quyền đầy đủ, chính xác
và kịp thời. Thông tin, số liệu trong báo cáo tài chính của đơn vị kế toán phải
được công khai theo quy định tại Điều 31 và Điều 32 của Luật
này.
5.
Đơn vị kế toán phải sử dụng phương pháp đánh giá tài sản và phân bổ các khoản
thu, chi một cách thận trọng, không được làm sai lệch kết quả hoạt động kinh tế,
tài chính của đơn vị kế toán.
6.
Việc lập và trình bày báo cáo tài chính phải bảo đảm phản ánh đúng bản chất của
giao dịch hơn là hình thức, tên gọi của giao dịch.
7.
Cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị sự nghiệp sử dụng ngân sách nhà nước ngoài
việc thực hiện quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 5 và 6 Điều này còn phải thực
hiện kế toán theo mục lục ngân sách nhà nước.
Điều
7. Chuẩn mực kế toán và chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế
toán
1.
Chuẩn mực kế toán gồm những quy định và phương pháp kế toán cơ bản để lập báo
cáo tài chính.
2.
Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán gồm những quy định và hướng dẫn về nguyên
tắc, nội dung áp dụng các tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp đối với người làm kế
toán, kế toán viên hành nghề, doanh nghiệp và hộ
kinh doanh dịch vụ kế toán.
3.
Bộ Tài chính quy định chuẩn mực kế toán, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán
trên cơ sở chuẩn mực quốc tế về kế toán phù hợp với điều kiện cụ thể của Việt
Nam.
Điều
8. Đối tượng kế toán
1.
Đối tượng kế toán thuộc hoạt động thu, chi ngân sách nhà nước, hành chính, sự
nghiệp; hoạt động của đơn vị, tổ chức sử dụng ngân sách nhà nước
gồm:
a)
Tiền, vật tư và tài sản cố định;
b)
Nguồn kinh phí, quỹ;
c)
Các khoản thanh toán trong và ngoài đơn vị kế toán;
d)
Thu, chi và xử lý chênh lệch thu, chi hoạt động;
đ)
Thu, chi và kết dư ngân sách nhà nước;
e)
Đầu tư tài chính, tín dụng nhà nước;
g)
Nợ và xử lý nợ công;
h)
Tài sản công;
i)
Tài sản, các khoản phải thu, nghĩa vụ phải trả khác có liên quan đến đơn vị kế
toán.
2.
Đối tượng kế toán thuộc hoạt động của đơn vị, tổ chức không sử dụng ngân sách
nhà nước gồm tài sản, nguồn hình thành tài sản theo quy định tại các điểm a, b,
c, d và i khoản 1 Điều này.
3.
Đối tượng kế toán thuộc hoạt động kinh doanh, trừ hoạt động quy định tại khoản 4
Điều này, gồm:
a)
Tài sản;
b)
Nợ phải trả và vốn chủ sở hữu;
c)
Doanh thu, chi phí kinh doanh, thu nhập và chi phí khác;
d)
Thuế và các khoản nộp ngân sách nhà nước;
đ)
Kết quả và phân chia kết quả hoạt động kinh doanh;
e)
Tài sản, các khoản phải thu, nghĩa vụ phải trả khác có liên quan đến đơn vị kế
toán.
4.
Đối tượng kế toán thuộc hoạt động ngân hàng, tín dụng, bảo hiểm, chứng khoán,
đầu tư tài chính gồm:
a)
Các đối tượng quy định tại khoản 3 Điều này;
b)
Các khoản đầu tư tài chính, tín dụng;
c)
Các khoản thanh toán trong và ngoài đơn vị kế toán;
d)
Các khoản cam kết, bảo lãnh, giấy tờ có giá.
Điều
9. Kế
toán tài chính, kế toán quản trị, kế toán tổng hợp, kế toán chi tiết
1.
Kế toán ở đơn vị kế toán gồm kế toán tài chính và kế toán quản
trị.
2.
Khi thực hiện công việc kế toán tài chính và kế toán quản trị, đơn vị kế toán
phải thực hiện kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết như
sau:
a)
Kế toán tổng hợp phải thu thập, xử lý, ghi chép và cung cấp thông tin tổng quát
về hoạt động kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán. Kế toán tổng hợp sử dụng đơn
vị tiền tệ để phản ánh tình hình tài sản, nguồn hình thành tài sản, tình hình và
kết quả hoạt động kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán. Kế toán tổng hợp được
thực hiện trên cơ sở các thông tin, số liệu của kế toán chi
tiết;
b)
Kế toán chi tiết phải thu thập, xử lý, ghi chép và cung cấp thông tin chi tiết
bằng đơn vị tiền tệ, đơn vị hiện vật và đơn vị thời gian lao động theo từng đối
tượng kế toán cụ thể trong đơn vị kế toán. Kế toán chi tiết minh họa cho kế toán
tổng hợp. Số liệu kế toán chi tiết phải khớp đúng với số liệu kế toán tổng hợp
trong một kỳ kế toán.
3.
Bộ Tài chính hướng dẫn áp dụng kế toán quản trị phù hợp với từng lĩnh vực hoạt
động.
Điều
10.
Đơn vị tính sử dụng trong kế toán
1.
Đơn vị tiền tệ sử dụng trong kế toán
là Đồng Việt Nam, ký hiệu quốc gia là “đ”, ký hiệu quốc tế là “VND”. Trong
trường hợp nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh bằng ngoại tệ, thì đơn vị kế
toán phải ghi theo nguyên tệ và Đồng Việt Nam theo tỷ giá hối đoái thực tế, trừ
trường hợp pháp luật có quy định khác; đối với loại ngoại tệ không có tỷ giá hối
đoái với Đồng Việt Nam thì phải quy đổi thông qua một loại ngoại tệ có tỷ giá
hối đoái với Đồng Việt Nam.
Đơn
vị kế toán chủ yếu thu, chi bằng một loại ngoại tệ thì được tự lựa chọn loại
ngoại tệ đó làm đơn vị tiền tệ để kế toán, chịu trách nhiệm trước pháp luật và
thông báo cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Khi lập báo cáo tài chính sử dụng
tại Việt Nam, đơn vị kế toán phải quy đổi ra Đồng Việt Nam theo tỷ giá hối đoái
thực tế, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2.
Đơn vị hiện vật và đơn vị thời gian lao động sử dụng trong kế toán
là đơn vị đo pháp định của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
trường hợp đơn vị kế toán sử dụng đơn vị đo khác thì phải quy đổi ra đơn vị đo
pháp định của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
3.
Đơn vị kế toán được làm tròn số, sử dụng đơn vị tính rút gọn khi lập hoặc công
khai báo cáo tài chính.
4.
Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Điều
này.
Điều
11. Chữ
viết và chữ số sử dụng trong kế toán
1.
Chữ viết sử dụng trong kế toán là tiếng Việt. Trường hợp phải sử dụng tiếng nước
ngoài trên chứng từ kế toán, sổ kế toán và báo cáo tài chính tại Việt Nam thì
phải sử dụng đồng thời tiếng Việt và tiếng nước ngoài.
2.
Chữ số sử dụng trong kế toán là chữ số Ả-rập; sau chữ số hàng nghìn, hàng triệu,
hàng tỷ phải đặt dấu chấm (.); khi còn ghi chữ số sau chữ số hàng đơn vị thì sau
chữ số hàng đơn vị phải đặt dấu phẩy (,).
3.
Doanh nghiệp, chi nhánh của doanh nghiệp nước ngoài hoặc của tổ chức nước ngoài
phải chuyển báo cáo tài chính về công ty mẹ, tổ chức ở nước ngoài hoặc sử dụng
chung phần mềm quản lý, thanh toán giao dịch với công ty mẹ, tổ chức ở nước
ngoài được sử dụng dấu phẩy (,) sau chữ số hàng nghìn, hàng triệu, hàng tỷ; khi
còn ghi chữ số sau chữ số hàng đơn vị thì sau chữ số hàng đơn vị được đặt dấu
chấm (.) và phải chú thích trong tài liệu, sổ kế toán, báo cáo tài chính. Trong
trường
hợp này, báo cáo tài chính nộp cơ
quan thuế, cơ
quan thống kê và cơ
quan nhà nước
có thẩm quyền khác phải thực hiện theo quy định
tại khoản 2 Điều
này.
Điều
12.
Kỳ kế toán
1.
Kỳ kế toán gồm kỳ kế toán năm, kỳ kế toán quý, kỳ kế toán tháng và được quy định
như sau:
a)
Kỳ kế toán năm là 12 tháng, tính từ đầu ngày 01 tháng 01 đến hết ngày 31 tháng
12 năm dương lịch. Đơn vị kế toán có đặc thù về tổ chức, hoạt động được chọn kỳ
kế toán năm là 12 tháng tròn theo năm dương lịch, bắt đầu từ đầu ngày 01 tháng
đầu quý này đến hết ngày cuối cùng của tháng cuối quý trước năm sau và phải
thông báo cho cơ quan tài chính, cơ quan thuế;
b)
Kỳ kế toán quý là 03 tháng, tính từ đầu ngày 01 tháng đầu quý đến hết ngày cuối
cùng của tháng cuối quý;
c)
Kỳ kế toán tháng là 01 tháng, tính từ đầu ngày 01 đến hết ngày cuối cùng của
tháng.
2.
Kỳ kế toán của đơn vị kế toán mới được thành lập được quy định như
sau:
a)
Kỳ kế toán đầu tiên của doanh nghiệp mới được thành lập tính từ đầu ngày được
cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp đến hết ngày cuối cùng của kỳ kế toán
năm, kỳ kế toán quý, kỳ kế toán tháng theo quy định tại khoản 1 Điều
này;
b)
Kỳ kế toán đầu tiên của đơn vị kế toán khác tính từ đầu ngày quyết định
thành lập đơn vị kế toán có hiệu lực đến hết ngày cuối cùng của kỳ kế toán năm,
kỳ kế toán quý, kỳ kế toán tháng theo quy định tại khoản 1 Điều
này.
3.
Đơn vị kế toán khi bị chia, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi loại hình hoặc hình
thức sở hữu, giải thể, chấm dứt hoạt động, phá sản thì kỳ kế toán cuối cùng tính
từ đầu ngày kỳ kế toán năm, kỳ kế toán quý, kỳ kế toán tháng theo quy định tại
khoản 1 Điều này đến hết ngày trước ngày quyết định chia, hợp nhất, sáp nhập,
chuyển đổi loại hình hoặc hình thức sở hữu, giải thể, chấm dứt hoạt động, phá
sản đơn vị kế toán có hiệu lực.
4.
Trường hợp kỳ kế toán năm đầu tiên hoặc kỳ kế toán năm cuối cùng có thời gian
ngắn hơn 90 ngày thì được phép cộng với kỳ kế toán năm tiếp theo hoặc cộng với
kỳ kế toán năm trước đó để tính thành một kỳ kế toán năm; kỳ kế toán năm đầu
tiên hoặc kỳ kế toán năm cuối cùng phải ngắn hơn 15 tháng.
Điều
13. Các hành vi bị nghiêm cấm
1.
Giả mạo, khai man hoặc thỏa thuận, ép buộc người khác giả mạo, khai man, tẩy xóa
chứng từ kế toán hoặc tài liệu kế toán khác.
2.
Cố ý, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác cung cấp, xác nhận thông tin, số liệu
kế toán sai sự thật.
3.
Để ngoài sổ kế toán tài sản, nợ phải trả của đơn vị kế toán hoặc có liên quan
đến đơn vị kế toán.
4.
Hủy bỏ hoặc cố ý làm hư hỏng tài liệu kế toán trước khi kết thúc thời hạn lưu
trữ quy định tại Điều 41 của Luật này.
5.
Ban hành, công bố chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán không đúng thẩm
quyền.
6.
Mua chuộc, đe dọa, trù dập, ép buộc người làm kế toán thực hiện công việc kế
toán không đúng với quy định của Luật này.
7.
Người có trách nhiệm quản lý, điều hành đơn vị kế toán kiêm làm kế toán, thủ
kho, thủ quỹ, trừ doanh nghiệp tư nhân và công ty trách nhiệm hữu hạn do một cá
nhân làm chủ sở hữu.
8.
Bố trí hoặc thuê người làm kế toán, người làm kế toán trưởng không đủ tiêu
chuẩn, điều kiện quy định tại Điều 51 và Điều 54 của Luật
này.
9.
Thuê, mượn, cho thuê, cho mượn chứng chỉ kế toán viên, Giấy chứng nhận đăng ký
hành nghề dịch vụ kế toán dưới mọi hình thức.
10. Lập hai hệ thống sổ kế toán tài chính
trở lên hoặc cung cấp, công bố các báo cáo tài chính có số liệu không đồng nhất
trong cùng một kỳ kế toán.
11.
Kinh doanh dịch vụ kế toán khi chưa được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh
doanh dịch vụ kế toán hoặc hành nghề dịch vụ kế toán khi không bảo đảm điều kiện
quy định của Luật này.
12.
Sử dụng cụm từ “dịch vụ kế toán”
trong tên gọi của doanh nghiệp nếu đã quá 06 tháng kể từ ngày được cấp Giấy
chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mà vẫn không được cấp Giấy chứng nhận đủ điều
kiện kinh doanh dịch vụ kế toán hoặc doanh nghiệp đã chấm dứt kinh doanh dịch vụ
kế toán.
13.
Thuê cá nhân, tổ chức không đủ điều kiện hành nghề, điều kiện kinh doanh dịch vụ
kế toán cung cấp dịch vụ kế toán cho đơn vị mình.
14.
Kế toán viên hành nghề và doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán thông đồng,
móc nối với khách hàng để cung cấp, xác nhận thông tin, số liệu kế toán sai sự
thật.
15.
Các hành vi bị nghiêm cấm khác theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham
nhũng trong hoạt động kế toán.
Điều
14.
Giá trị của tài liệu, số liệu kế toán
1.
Tài liệu, số liệu kế toán có giá trị pháp lý của đơn vị kế toán và được sử dụng
để công bố, công khai theo quy định của pháp luật.
2.
Tài liệu, số liệu kế toán là cơ sở để xây dựng và xét duyệt kế hoạch, dự toán,
quyết toán, xem xét, xử lý hành vi vi phạm pháp luật.
Điều
15. Trách
nhiệm quản lý, sử dụng, cung cấp thông tin, tài liệu kế toán
1.
Đơn vị kế toán có trách nhiệm quản lý, sử dụng, bảo quản và lưu trữ tài liệu kế
toán.
2.
Đơn vị kế toán có trách nhiệm cung cấp thông tin, tài liệu kế toán kịp thời, đầy
đủ, trung thực, minh bạch cho cơ quan, tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp
luật.
CHƯƠNG
II
NỘI
DUNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN
Mục
1
CHỨNG TỪ KẾ TOÁN
Điều
16.
Nội dung chứng từ kế toán
1.
Chứng từ kế toán phải có các nội dung chủ yếu sau đây:
a)
Tên và số hiệu của chứng từ kế toán;
b)
Ngày, tháng, năm lập chứng từ kế toán;
c)
Tên, địa chỉ của cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc cá nhân lập chứng từ kế toán;
d)
Tên, địa chỉ của cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc cá nhân nhận chứng từ kế
toán;
đ)
Nội dung nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh;
e)
Số lượng, đơn giá và số tiền của nghiệp vụ kinh tế, tài chính ghi bằng số; tổng
số tiền của chứng từ kế toán dùng để thu, chi tiền ghi bằng số và bằng
chữ;
g)
Chữ ký, họ và tên của người lập, người duyệt và những người có liên quan đến
chứng từ kế toán.
2.
Ngoài những nội dung chủ yếu của chứng từ kế toán quy định tại khoản 1 Điều này,
chứng từ kế toán có thể có thêm những nội dung khác theo từng loại chứng
từ.
Điều
17.
Chứng từ điện tử
1.
Chứng từ điện tử được coi là chứng từ kế toán khi có các nội dung quy định tại
Điều 16 của Luật này và được thể hiện dưới dạng dữ liệu điện tử, được mã hóa mà
không bị thay đổi trong quá trình truyền qua mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc trên vật mang tin như băng từ, đĩa
từ, các loại thẻ thanh toán.
2.
Chứng từ điện tử phải bảo đảm tính bảo mật và bảo toàn dữ liệu, thông tin trong
quá trình sử dụng và lưu trữ; phải được quản lý, kiểm tra chống các hình thức
lợi dụng khai thác, xâm nhập, sao chép, đánh cắp hoặc sử dụng chứng từ điện tử
không đúng quy định. Chứng từ điện tử được quản lý như tài liệu kế toán ở dạng
nguyên bản mà nó được tạo ra, gửi đi hoặc nhận nhưng phải có đủ thiết bị phù hợp
để sử dụng.
3.
Khi chứng từ bằng giấy được chuyển thành chứng từ điện tử để giao dịch, thanh
toán hoặc ngược lại thì chứng từ điện tử có giá trị để thực hiện nghiệp vụ kinh
tế, tài chính đó, chứng từ bằng giấy chỉ có giá trị lưu giữ để ghi sổ, theo dõi
và kiểm tra, không có hiệu lực để giao dịch, thanh toán.
Điều
18.
Lập và lưu trữ chứng từ kế toán
1.
Các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh liên quan đến hoạt động của đơn vị kế
toán phải lập chứng từ kế toán. Chứng từ kế toán chỉ được lập một lần cho mỗi
nghiệp vụ kinh tế, tài chính.
2.
Chứng từ kế toán phải được lập rõ ràng, đầy đủ, kịp thời, chính xác theo nội
dung quy định trên mẫu. Trong trường hợp chứng từ kế toán chưa có mẫu thì đơn vị
kế toán được tự lập chứng từ kế toán nhưng phải bảo đảm đầy đủ các nội dung quy
định tại Điều 16 của Luật này.
3.
Nội dung nghiệp vụ kinh tế, tài chính trên chứng từ kế toán không được viết tắt,
không được tẩy xóa, sửa chữa; khi viết phải dùng bút mực, số và chữ viết phải
liên tục, không ngắt quãng, chỗ trống phải gạch chéo. Chứng từ bị tẩy xóa, sửa
chữa không có giá trị thanh toán và ghi sổ kế toán. Khi viết sai chứng từ kế
toán thì phải hủy bỏ bằng cách gạch chéo vào chứng từ viết sai.
4.
Chứng từ kế toán phải được lập đủ số liên quy định. Trường hợp phải lập nhiều
liên chứng từ kế toán cho một nghiệp vụ kinh tế, tài chính thì nội dung các liên
phải giống nhau.
5.
Người lập, người duyệt và những người khác ký tên trên chứng từ kế toán phải
chịu trách nhiệm về nội dung của chứng từ kế toán.
6.
Chứng từ kế toán được lập dưới dạng chứng từ điện tử phải tuân theo quy định tại
Điều 17, khoản 1 và khoản 2 Điều này. Chứng từ điện tử được in ra giấy và lưu
trữ theo quy định tại Điều 41 của Luật này. Trường hợp không in ra giấy mà thực
hiện lưu trữ trên các phương tiện điện tử thì phải bảo đảm an toàn, bảo mật
thông tin dữ liệu và phải bảo đảm tra cứu được trong thời hạn lưu
trữ.
Điều
19.
Ký chứng từ kế toán
1.
Chứng từ kế toán phải có đủ chữ ký theo chức danh quy định trên chứng từ. Chữ ký
trên chứng từ kế toán phải được ký bằng loại mực không phai. Không được ký chứng
từ kế toán bằng mực màu đỏ hoặc đóng dấu chữ ký khắc sẵn. Chữ ký trên chứng từ
kế toán của một người phải thống nhất. Chữ ký trên chứng từ kế toán của người
khiếm thị được thực hiện theo quy định của Chính phủ.
2.
Chữ ký trên chứng từ kế toán phải do người có thẩm quyền hoặc người được ủy
quyền ký. Nghiêm cấm ký chứng từ kế toán khi chưa ghi đủ nội dung chứng từ thuộc
trách nhiệm của người ký.
3.
Chứng từ kế toán chi tiền phải do người có thẩm quyền duyệt chi và kế toán
trưởng hoặc người được ủy quyền ký trước khi thực hiện. Chữ ký trên chứng từ kế
toán dùng để chi tiền phải ký theo từng liên.
4.
Chứng từ điện tử phải có chữ ký điện tử. Chữ ký trên chứng từ điện tử có giá trị
như chữ ký trên chứng từ bằng giấy.
Điều
20. Hóa đơn
1.
Hóa đơn là chứng từ kế toán do tổ chức, cá nhân bán hàng, cung cấp dịch vụ lập,
ghi nhận thông tin bán hàng, cung cấp dịch vụ theo quy định của pháp luật.
2.
Nội dung, hình thức hóa đơn, trình tự lập, quản lý và sử dụng hoá đơn thực hiện
theo quy định của pháp luật về thuế.
Điều
21.
Quản lý, sử dụng chứng từ kế toán
1.
Thông tin, số liệu trên chứng từ kế toán là căn cứ để ghi sổ kế
toán.
2.
Chứng từ kế toán phải được sắp xếp theo nội dung kinh tế, theo trình tự thời
gian và bảo quản an toàn theo quy định của pháp luật.
3.
Chỉ cơ quan nhà nước có thẩm quyền mới có quyền tạm giữ, tịch thu hoặc niêm
phong chứng từ kế toán. Trường hợp tạm giữ hoặc tịch thu chứng từ kế toán thì cơ
quan nhà nước có thẩm quyền phải sao chụp chứng từ bị tạm giữ, bị tịch thu, ký
xác nhận trên chứng từ sao chụp và giao bản sao chụp cho đơn vị kế toán; đồng
thời lập biên bản ghi rõ lý do, số lượng từng loại chứng từ kế toán bị tạm giữ
hoặc bị tịch thu và ký tên, đóng dấu.
4.
Cơ quan có thẩm quyền niêm phong chứng từ kế toán phải lập biên bản, ghi rõ lý
do, số lượng từng loại chứng từ kế toán bị niêm phong và ký tên, đóng
dấu.
Mục 2
TÀI KHOẢN KẾ TOÁN
VÀ SỔ KẾ TOÁN
Điều 22. Tài khoản kế toán và hệ thống tài khoản kế toán
1. Tài khoản kế toán dùng để phân loại và hệ thống hóa các
nghiệp vụ kinh tế, tài chính theo nội dung kinh tế.
2. Hệ thống tài khoản kế toán gồm các tài khoản kế toán cần
sử dụng. Mỗi đơn vị kế toán chỉ được sử dụng một hệ thống tài khoản kế toán cho
mục đích kế toán tài chính theo quy định của Bộ Tài chính.
3. Bộ Tài chính quy định chi tiết về tài khoản kế toán và
hệ thống tài khoản kế toán áp dụng cho các đơn vị kế toán sau đây:
a) Đơn vị kế toán có nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà
nước;
b) Đơn vị kế toán sử dụng ngân sách nhà nước;
c) Đơn vị kế toán không sử dụng ngân sách nhà nước;
d) Đơn vị kế toán là doanh nghiệp;
đ) Đơn vị kế toán khác.
Điều 23. Lựa chọn áp dụng hệ thống tài khoản kế toán
1. Đơn vị kế toán phải căn cứ vào hệ thống tài khoản kế
toán do Bộ Tài chính quy định để chọn hệ thống tài khoản kế toán áp dụng ở đơn
vị mình.
2. Đơn vị kế toán được chi tiết các tài khoản kế toán đã
chọn để phục vụ yêu cầu quản lý của đơn vị.
Điều 24. Sổ kế toán
1. Sổ kế toán dùng để ghi chép, hệ thống và lưu giữ toàn bộ
các nghiệp vụ kinh tế, tài chính đã phát sinh có liên quan đến đơn vị kế
toán.
2. Sổ kế toán phải ghi rõ tên đơn vị kế toán; tên sổ; ngày,
tháng, năm lập sổ; ngày, tháng, năm khóa sổ; chữ ký của người lập sổ, kế toán
trưởng và người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán; số trang; đóng dấu
giáp lai.
3. Sổ kế toán phải có các nội dung chủ yếu sau đây:
a) Ngày, tháng, năm ghi sổ;
b) Số hiệu và ngày, tháng, năm của chứng từ kế toán dùng
làm căn cứ ghi sổ;
c) Tóm tắt nội dung của nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát
sinh;
d) Số tiền của nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh ghi
vào các tài khoản kế toán;
đ) Số dư đầu kỳ, số phát sinh trong kỳ, số dư cuối kỳ.
4. Sổ kế toán gồm sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi
tiết.
5. Bộ Tài chính quy định chi tiết về sổ kế toán.
Điều 25. Hệ thống sổ kế toán
1. Đơn vị kế toán phải căn cứ vào hệ thống sổ kế toán do Bộ
Tài chính quy định để chọn một hệ thống sổ kế toán áp dụng ở đơn vị.
2. Mỗi đơn vị kế toán chỉ sử dụng một hệ thống sổ kế toán
cho một kỳ kế toán năm.
3. Đơn vị kế toán được cụ thể hoá các sổ kế toán đã chọn để
phục vụ yêu cầu kế toán của đơn vị.
Điều 26. Mở sổ, ghi sổ, khóa sổ và lưu trữ sổ kế toán
1. Sổ kế toán phải mở vào đầu kỳ kế toán năm; đối với đơn
vị kế toán mới thành lập, sổ kế toán phải mở từ ngày thành lập.
2. Đơn vị kế toán phải căn cứ vào chứng từ kế toán để ghi
sổ kế toán.
3. Sổ kế toán phải được ghi kịp thời, rõ ràng, đầy đủ theo
các nội dung của sổ. Thông tin, số liệu ghi vào sổ kế toán phải chính xác, trung
thực, đúng với chứng từ kế toán.
4. Việc ghi sổ kế toán phải theo trình tự thời gian phát
sinh của nghiệp vụ kinh tế, tài chính. Thông tin, số liệu ghi trên sổ kế toán của năm sau phải kế tiếp thông tin, số liệu ghi trên
sổ kế toán của năm trước liền kề. Sổ kế toán phải được ghi liên tục từ khi mở sổ
đến khi khóa sổ.
5. Thông tin, số liệu trên sổ kế toán phải được ghi bằng
bút mực; không ghi xen thêm vào phía trên hoặc phía dưới; không ghi chồng lên
nhau; không ghi cách dòng; trường hợp ghi không hết trang phải gạch chéo phần
không ghi; khi ghi hết trang phải cộng số liệu tổng cộng của trang và chuyển số
liệu tổng cộng sang trang kế tiếp.
6. Đơn vị kế toán phải khóa sổ kế toán vào cuối kỳ kế toán
trước khi lập báo cáo tài chính và trong các trường hợp khác theo quy định của
pháp luật.
7. Đơn vị kế toán được ghi sổ kế toán bằng phương tiện điện
tử. Trường hợp ghi sổ kế toán bằng phương tiện điện tử thì phải thực hiện các
quy định về sổ kế toán tại Điều 24, Điều 25 và các khoản 1, 2, 3, 4 và 6 Điều
này, trừ việc đóng dấu giáp lai. Sau khi khóa sổ kế toán trên phương tiện điện
tử phải in sổ kế toán ra giấy và đóng thành quyển riêng cho từng kỳ kế toán năm
để đưa vào lưu trữ. Trường hợp không in ra giấy mà thực hiện lưu trữ sổ kế toán
trên các phương tiện điện tử thì phải bảo đảm an toàn, bảo mật thông tin dữ liệu
và phải bảo đảm tra cứu được trong thời hạn lưu trữ.
Điều 27. Sửa chữa sổ kế toán
1. Khi phát hiện sổ kế toán có sai sót thì không được tẩy
xóa làm mất dấu vết thông tin, số liệu ghi sai mà phải sửa chữa theo một trong
ba phương pháp sau đây:
a) Ghi cải chính bằng cách gạch một đường thẳng vào chỗ sai
và ghi số hoặc chữ đúng ở phía trên và phải có chữ ký của kế toán trưởng bên
cạnh;
b) Ghi số âm bằng cách ghi lại số sai bằng mực đỏ hoặc ghi
lại số sai trong dấu ngoặc đơn, sau đó ghi lại số đúng và phải có chữ ký của kế
toán trưởng bên cạnh;
c) Ghi điều chỉnh bằng cách lập “chứng từ điều chỉnh” và
ghi thêm số chênh lệch cho đúng.
2. Trường hợp phát hiện sổ kế toán có sai sót trước khi báo
cáo tài chính năm được nộp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì phải sửa chữa
trên sổ kế toán của năm đó.
3. Trường hợp phát hiện sổ kế toán có sai sót sau khi báo
cáo tài chính năm đã nộp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì phải sửa chữa
trên sổ kế toán của năm đã phát hiện sai sót và thuyết minh về việc sửa chữa
này.
4. Sửa chữa sổ kế toán trong trường hợp ghi sổ bằng
phương tiện điện tử được thực hiện theo phương pháp quy định tại điểm c
khoản 1 Điều này.
Điều 28. Đánh giá và ghi nhận theo giá trị hợp lý
1. Các loại tài sản và nợ phải trả được đánh giá và ghi
nhận theo giá trị hợp lý tại thời điểm cuối kỳ lập báo cáo tài chính gồm:
a) Công cụ tài chính theo yêu cầu của chuẩn mực kế toán
phải ghi nhận và đánh giá lại theo giá trị hợp lý;
b) Các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ được đánh giá theo
tỷ giá giao dịch thực tế;
c) Các tài sản hoặc nợ phải trả khác có giá trị biến động
thường xuyên, theo yêu cầu của chuẩn mực kế toán phải được đánh giá lại theo giá
trị hợp lý.
2. Việc đánh giá lại tài sản và nợ phải trả theo giá trị
hợp lý phải bảo đảm có căn cứ xác thực. Trường hợp không có cơ sở để xác định
được giá trị một cách đáng tin cậy thì tài sản và nợ phải trả được ghi nhận theo
giá gốc.
3. Bộ Tài chính quy định cụ thể các tài sản và nợ phải trả
được ghi nhận và đánh giá lại theo giá trị hợp lý, phương pháp kế toán ghi nhận
và đánh giá lại theo giá trị hợp lý.
Mục 3
BÁO CÁO TÀI
CHÍNH
Điều 29. Báo cáo tài chính của đơn vị kế toán
1. Báo cáo tài chính của đơn vị kế toán dùng để tổng hợp và
thuyết minh về tình hình tài chính và kết quả hoạt động của đơn vị kế toán. Báo
cáo tài chính của đơn vị kế toán gồm:
a) Báo cáo tình hình tài chính;
b) Báo cáo kết quả hoạt động;
c) Báo cáo lưu chuyển tiền tệ;
d) Thuyết minh báo cáo tài chính;
đ) Báo cáo khác theo quy định của pháp luật.
2. Việc lập báo cáo tài chính của đơn vị kế toán được thực hiện như sau:
a) Đơn vị kế toán phải lập báo cáo tài chính vào cuối kỳ kế
toán năm; trường hợp pháp luật có quy định lập báo cáo tài chính theo kỳ kế toán
khác thì đơn vị kế toán phải lập theo kỳ kế toán đó;
b) Việc lập báo cáo tài chính phải căn cứ vào số liệu sau
khi khóa sổ kế toán. Đơn vị kế toán cấp trên phải lập báo cáo tài chính tổng hợp
hoặc báo cáo tài chính hợp nhất dựa trên báo cáo tài chính của các đơn vị kế
toán trong cùng đơn vị kế toán cấp trên;
c) Báo cáo tài chính phải được lập đúng nội dung, phương
pháp và trình bày nhất quán giữa các kỳ kế toán; trường hợp báo cáo tài chính
trình bày khác nhau giữa các kỳ kế toán thì phải thuyết minh rõ lý do;
d) Báo cáo tài chính phải có chữ ký của người lập, kế toán
trưởng và người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán. Người ký báo cáo tài
chính phải chịu trách nhiệm về nội dung của báo cáo.
3. Báo cáo tài chính năm của đơn vị kế toán phải được nộp
cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong thời hạn 90 ngày, kể từ ngày kết thúc
kỳ kế toán năm theo quy định của pháp luật.
4. Bộ Tài chính quy định chi tiết về báo cáo tài chính cho
từng lĩnh vực hoạt động; trách nhiệm, đối tượng, kỳ lập, phương pháp lập, thời
hạn nộp, nơi nhận báo cáo và công khai báo cáo tài chính.
Điều 30. Báo cáo tài chính nhà nước
1. Báo cáo tài chính nhà nước được lập trên cơ sở hợp nhất
báo cáo tài chính của cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, tổ chức kinh
tế và các đơn vị có liên quan khác thuộc khu vực nhà nước, dùng để tổng hợp và
thuyết minh về tình hình tài chính nhà nước, kết quả hoạt động tài chính nhà
nước và lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động tài chính nhà nước trên phạm vi toàn quốc và từng địa phương.
2. Báo cáo tài chính nhà nước cung cấp thông tin về tình
hình thu, chi ngân sách nhà nước, các quỹ tài chính nhà nước, nợ công, vốn nhà
nước tại doanh nghiệp, tài sản, nguồn vốn và sử dụng nguồn vốn của Nhà nước. Báo
cáo tài chính nhà nước gồm:
a) Báo cáo tình hình tài chính nhà nước;
b) Báo cáo kết quả hoạt động tài chính nhà nước;
c) Báo cáo lưu chuyển tiền tệ;
d) Thuyết minh báo cáo tài chính nhà nước.
3. Việc lập báo cáo tài chính nhà nước được thực hiện như
sau:
a) Bộ Tài chính chịu trách nhiệm lập báo cáo tài chính nhà
nước trên phạm vi toàn quốc, trình Chính phủ để báo cáo Quốc hội; chỉ đạo Kho
bạc Nhà nước chủ trì, phối hợp với cơ quan tài chính lập báo cáo tài chính thuộc
phạm vi địa phương, trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để báo cáo Hội đồng nhân dân
cùng cấp;
b) Các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế
và các đơn vị có liên quan có trách nhiệm lập báo cáo của đơn vị mình và cung
cấp thông tin tài chính cần thiết phục vụ việc lập báo cáo tài chính nhà nước
trên phạm vi toàn quốc và từng địa phương.
4. Báo cáo tài chính nhà nước được lập và trình Quốc hội,
Hội đồng nhân dân cùng với thời điểm quyết toán ngân sách nhà nước theo quy định
của Luật ngân sách nhà nước.
5. Chính phủ quy định chi tiết về nội dung báo cáo tài
chính nhà nước; việc tổ chức thực hiện lập, công khai báo cáo tài chính nhà
nước; trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, địa phương trong việc cung cấp thông
tin phục vụ việc lập báo cáo tài chính nhà nước.
Điều 31. Nội dung công khai báo cáo tài chính
1. Đơn vị kế toán sử dụng ngân sách nhà nước công khai
thông tin thu, chi ngân sách nhà nước theo quy định của Luật ngân sách nhà
nước.
2. Đơn vị kế toán không sử dụng ngân sách nhà nước công
khai quyết toán thu, chi tài chính năm.
3. Đơn vị kế toán sử dụng các khoản đóng góp của Nhân dân
công khai mục đích huy động và sử dụng các khoản đóng góp, đối tượng đóng góp,
mức huy động, kết quả sử dụng và quyết toán thu, chi từng khoản đóng góp.
4. Đơn vị kế toán thuộc hoạt động kinh doanh công khai các
nội dung sau đây:
a) Tình hình tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu;
b) Kết quả hoạt động kinh doanh;
c) Trích lập và sử dụng các quỹ;
d) Thu nhập của người lao động;
đ) Các nội dung khác theo quy định của pháp luật.
5. Báo cáo tài chính của đơn vị kế toán mà pháp luật quy
định phải kiểm toán khi công khai phải kèm theo báo cáo kiểm toán của tổ chức
kiểm toán.
Điều 32. Hình thức và thời hạn công khai báo cáo tài chính
1. Việc công khai báo cáo tài chính được thực hiện theo một
hoặc một số hình thức sau đây:
a) Phát hành ấn phẩm;
b) Thông báo bằng văn bản;
c) Niêm yết;
d) Đăng tải trên trang thông tin điện tử;
đ) Các hình thức khác theo quy định của pháp luật.
2. Hình thức và thời hạn công khai báo cáo tài chính của
đơn vị kế toán sử dụng ngân sách nhà nước thực hiện theo quy định của pháp luật
về ngân sách nhà nước.
3. Đơn vị kế toán không sử dụng ngân sách nhà nước, đơn vị
kế toán có sử dụng các khoản đóng góp của Nhân dân phải công khai báo cáo tài
chính năm trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nộp báo cáo tài chính.
4. Đơn vị kế toán thuộc hoạt động kinh doanh phải công khai
báo cáo tài chính năm trong thời hạn 120 ngày, kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán
năm. Trường hợp pháp luật về chứng khoán, tín dụng, bảo hiểm có
quy định cụ thể về hình thức, thời hạn công khai báo cáo tài chính khác với quy
định của Luật này thì thực hiện theo quy định của pháp luật về lĩnh vực
đó.
Điều 33. Kiểm toán báo cáo tài chính
1. Báo cáo tài chính năm của đơn vị kế toán mà pháp luật
quy định phải kiểm toán thì phải được kiểm toán trước khi nộp cho cơ quan nhà
nước có thẩm quyền và trước khi công khai.
2. Đơn vị kế toán khi được kiểm toán phải tuân thủ đầy đủ
các quy định của pháp luật về kiểm toán.
3. Báo cáo tài chính của đơn vị kế toán đã được kiểm toán
khi nộp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải có báo cáo kiểm toán kèm
theo.
Mục 4
KIỂM TRA KẾ
TOÁN
Điều 34. Kiểm tra kế toán
1. Đơn vị kế toán phải chịu sự kiểm tra kế toán của cơ quan
có thẩm quyền. Việc kiểm tra kế toán chỉ được thực hiện khi có quyết định của cơ
quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật, trừ các cơ quan quy định tại
điểm b khoản 3 Điều này.
2. Các cơ quan có thẩm quyền quyết định kiểm tra kế toán
gồm:
a) Bộ Tài chính;
b) Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và cơ
quan khác ở trung ương quyết định kiểm tra kế toán các đơn vị kế toán trong lĩnh
vực được phân công phụ trách;
c) Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định kiểm tra kế toán các
đơn vị kế toán tại địa phương do mình quản lý;
d) Đơn vị cấp trên quyết định kiểm tra kế toán đơn vị trực
thuộc.
3. Các cơ quan có thẩm quyền kiểm tra kế toán gồm:
a) Các cơ quan quy định tại khoản 2 Điều này;
b) Cơ quan thanh tra nhà nước, thanh tra chuyên ngành về
tài chính, Kiểm toán nhà nước, cơ quan thuế khi thực hiện nhiệm vụ thanh tra,
kiểm tra, kiểm toán các đơn vị kế toán.
Điều 35. Nội dung kiểm tra kế toán
1. Nội dung kiểm tra kế toán gồm:
a) Kiểm tra việc thực hiện nội dung công tác kế toán;
b) Kiểm tra việc tổ chức bộ máy kế toán và người làm kế
toán;
c) Kiểm tra việc tổ chức quản lý và hoạt động kinh doanh
dịch vụ kế toán;
d) Kiểm tra việc chấp hành các quy định khác của pháp luật
về kế toán.
2. Nội dung kiểm tra kế toán phải được xác định trong quyết
định kiểm tra, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 3 Điều 34 của Luật
này.
Điều 36. Thời gian kiểm tra kế toán
Thời gian kiểm tra kế toán do cơ quan có thẩm quyền kiểm
tra kế toán quyết định nhưng không quá 10 ngày, không kể ngày nghỉ, ngày lễ theo
quy định của Bộ luật lao động. Trường hợp nội dung kiểm tra phức tạp, cần có
thời gian để đánh giá, đối chiếu, kết luận, cơ quan có thẩm quyền kiểm tra kế
toán có thể kéo dài thời gian kiểm tra; thời gian kéo dài đối với mỗi cuộc kiểm
tra không quá 05 ngày, không kể ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định của Bộ luật lao
động.
Điều 37. Quyền và trách nhiệm của đoàn kiểm tra kế toán
1. Khi kiểm tra kế toán, đoàn kiểm tra kế toán phải công bố
quyết định kiểm tra kế toán, trừ các đoàn thanh tra, kiểm tra, kiểm toán quy
định tại điểm b khoản 3 Điều 34 của Luật này. Đoàn kiểm tra kế toán có quyền yêu
cầu đơn vị kế toán được kiểm tra cung cấp tài liệu kế toán có liên quan đến nội
dung kiểm tra kế toán và giải trình khi cần thiết.
2. Khi kết thúc kiểm tra kế toán, đoàn kiểm tra kế toán
phải lập biên bản kiểm tra kế toán và giao cho đơn vị kế toán được kiểm tra một
bản; nếu phát hiện có vi phạm pháp luật về kế toán thì xử lý theo thẩm quyền
hoặc chuyển hồ sơ đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xử lý theo quy định của
pháp luật.
3. Trưởng đoàn kiểm tra kế toán phải chịu trách nhiệm về
các kết luận kiểm tra.
4. Đoàn kiểm tra kế toán phải tuân thủ trình tự, nội dung,
phạm vi và thời gian kiểm tra, không được làm ảnh hưởng đến hoạt động bình
thường của đơn vị kế toán và không được sách nhiễu đơn vị kế toán được kiểm
tra.
Điều 38. Quyền và trách nhiệm của đơn vị kế toán được kiểm tra kế
toán
1. Đơn vị kế toán được kiểm tra kế toán có trách nhiệm sau
đây:
a) Cung cấp cho đoàn kiểm tra kế toán tài liệu kế toán có
liên quan đến nội dung kiểm tra và giải trình các nội dung theo yêu cầu của đoàn
kiểm tra;
b) Thực hiện kết luận của đoàn kiểm tra kế toán.
2. Đơn vị kế toán được kiểm tra kế toán có các quyền sau
đây:
a) Từ chối việc kiểm tra nếu thấy việc kiểm tra không đúng
thẩm quyền quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 34 hoặc nội dung kiểm tra không
đúng với quy định tại Điều 35 của Luật này;
b) Khiếu nại với cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong
trường hợp không đồng ý với kết luận của đoàn kiểm tra kế toán.
Điều 39. Kiểm soát nội bộ và kiểm toán nội bộ
1. Kiểm soát nội bộ là việc thiết lập và tổ chức thực hiện
trong nội bộ đơn vị kế toán các cơ chế, chính sách, quy trình, quy định nội bộ
phù hợp với quy định của pháp luật nhằm bảo đảm phòng ngừa, phát hiện, xử lý kịp
thời rủi ro và đạt được yêu cầu đề ra.
2. Đơn vị kế toán phải thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ
trong đơn vị để bảo đảm các yêu cầu sau đây:
a) Tài sản của đơn vị được bảo đảm an toàn, tránh sử dụng
sai mục đích, không hiệu quả;
b) Các nghiệp vụ được phê duyệt đúng thẩm quyền và được ghi
chép đầy đủ làm cơ sở cho việc lập và trình bày báo cáo tài chính trung thực,
hợp lý.
3. Kiểm toán nội bộ là việc kiểm tra, đánh giá, giám sát
tính đầy đủ, thích hợp và tính hữu hiệu của kiểm soát nội bộ.
4. Kiểm toán nội bộ có nhiệm vụ sau đây:
a) Kiểm tra tính phù hợp, hiệu lực và hiệu quả của hệ thống
kiểm soát nội bộ;
b) Kiểm tra và xác nhận chất lượng, độ tin cậy của thông
tin kinh tế, tài chính của báo cáo tài chính, báo cáo kế toán quản trị trước khi
trình ký duyệt;
c) Kiểm tra việc tuân thủ nguyên tắc hoạt động, quản lý,
việc tuân thủ pháp luật, chế độ tài chính, kế toán, chính sách, nghị quyết,
quyết định của lãnh đạo đơn vị kế toán;
d) Phát hiện những sơ hở, yếu kém, gian lận trong quản lý,
bảo vệ tài sản của đơn vị; đề xuất các giải pháp nhằm cải tiến, hoàn thiện hệ
thống quản lý, điều hành hoạt động của đơn vị kế toán.
5. Chính phủ quy định chi tiết về kiểm toán nội bộ trong
doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp.
Mục 5
KIỂM KÊ TÀI SẢN,
BẢO QUẢN, LƯU TRỮ TÀI LIỆU KẾ TOÁN
Điều 40. Kiểm kê tài sản
1. Kiểm kê tài sản là việc cân, đong, đo, đếm số lượng; xác
nhận và đánh giá chất lượng, giá trị của tài sản, nguồn vốn hiện có tại thời
điểm kiểm kê để kiểm tra, đối chiếu với số liệu trong sổ kế toán.
2. Đơn vị kế toán phải kiểm kê tài sản trong các trường hợp
sau đây:
a) Cuối kỳ kế toán năm;
b) Đơn vị kế toán bị chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, giải
thể, chấm dứt hoạt động, phá sản hoặc bán, cho thuê;
c) Đơn vị kế toán được chuyển đổi loại hình hoặc hình thức
sở hữu;
d) Xảy ra hỏa hoạn, lũ lụt và các thiệt hại bất thường
khác;
đ) Đánh giá lại tài sản theo quyết định của cơ quan nhà
nước có thẩm quyền;
e) Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
3. Sau khi kiểm kê tài sản, đơn vị kế toán phải lập báo cáo
tổng hợp kết quả kiểm kê. Trường hợp có chênh lệch giữa số liệu thực tế kiểm kê
với số liệu ghi trên sổ kế toán, đơn vị kế toán phải xác định nguyên nhân và
phải phản ánh số chênh lệch, kết quả xử lý vào sổ kế toán trước khi lập báo cáo
tài chính.
4. Việc kiểm kê phải phản ánh đúng thực tế tài sản, nguồn
hình thành tài sản. Người lập và ký báo cáo tổng hợp kết quả kiểm kê phải chịu
trách nhiệm về kết quả kiểm kê.
Điều 41. Bảo quản, lưu trữ tài liệu kế toán
1. Tài liệu kế toán phải được đơn vị kế toán bảo quản đầy
đủ, an toàn trong quá trình sử dụng và lưu trữ.
2. Trường hợp tài liệu kế toán bị tạm giữ, bị tịch thu thì
phải có biên bản kèm theo bản sao chụp tài liệu kế toán đó; nếu tài liệu kế toán
bị mất hoặc bị hủy hoại thì phải có biên bản kèm theo bản sao chụp tài liệu hoặc
bản xác nhận.
3. Tài liệu kế toán phải đưa vào lưu trữ trong thời hạn 12
tháng, kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán năm hoặc kết thúc công việc kế toán.
4. Người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán chịu
trách nhiệm tổ chức bảo quản, lưu trữ tài liệu kế toán.
5. Tài liệu kế toán phải được lưu trữ theo thời hạn sau
đây:
a) Ít nhất là 05 năm đối với tài liệu kế toán dùng cho quản
lý, điều hành của đơn vị kế toán, gồm cả chứng từ kế toán không sử dụng trực
tiếp để ghi sổ kế toán và lập báo cáo tài chính;
b) Ít nhất là 10 năm đối với chứng từ kế toán sử dụng trực
tiếp để ghi sổ kế toán và lập báo cáo tài chính, sổ kế toán và báo cáo tài chính
năm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
c) Lưu trữ vĩnh viễn đối với tài liệu kế toán có tính sử
liệu, có ý nghĩa quan trọng về kinh tế, an ninh, quốc phòng.
6. Chính phủ quy định cụ thể từng loại tài liệu kế toán
phải lưu trữ, thời hạn lưu trữ, thời điểm tính thời hạn lưu trữ quy định tại
khoản 5 Điều này, nơi lưu trữ và thủ tục tiêu hủy tài liệu kế toán lưu trữ.
Điều 42. Trách nhiệm của đơn vị kế toán trong trường hợp tài liệu
kế toán bị mất hoặc bị hủy hoại
Khi phát hiện tài liệu kế toán bị mất hoặc bị hủy hoại, đơn
vị kế toán phải thực hiện ngay các công việc sau đây:
1. Kiểm tra, xác định và lập biên bản về số lượng, hiện
trạng, nguyên nhân tài liệu kế toán bị mất hoặc bị hủy hoại; thông báo cho tổ
chức, cá nhân có liên quan và cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
2. Tổ chức phục hồi lại tài liệu kế toán bị hư hỏng;
3. Liên hệ với tổ chức, cá nhân có giao dịch tài liệu, số
liệu kế toán để được sao chụp hoặc xác nhận lại tài liệu kế toán bị mất hoặc bị
hủy hoại;
4. Đối với tài liệu kế toán có liên quan đến tài sản nhưng
không thể phục hồi bằng các biện pháp quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này
thì phải kiểm kê tài sản để lập lại tài liệu kế toán bị mất hoặc bị hủy
hoại.
Mục 6
CÔNG VIỆC KẾ TOÁN
TRONG TRƯỜNG HỢP ĐƠN VỊ KẾ TOÁN CHIA, TÁCH, HỢP NHẤT, SÁP NHẬP, CHUYỂN ĐỔI LOẠI
HÌNH HOẶC HÌNH THỨC SỞ HỮU, GIẢI THỂ, CHẤM DỨT HOẠT ĐỘNG, PHÁ
SẢN
Điều 43. Công việc kế toán trong trường hợp chia đơn vị kế toán
1. Đơn vị kế toán bị chia thành các đơn vị kế toán mới phải
thực hiện các công việc sau đây:
a) Khóa sổ kế toán, kiểm kê tài sản, xác định nợ chưa thanh
toán, lập báo cáo tài chính;
b) Phân chia tài sản, nợ chưa thanh toán, lập biên bản bàn
giao và ghi sổ kế toán theo biên bản bàn giao;
c) Bàn giao tài liệu kế toán liên quan đến tài sản, nợ chưa
thanh toán cho các đơn vị kế toán mới.
2. Đơn vị kế toán mới được thành lập căn cứ vào biên bản
bàn giao mở sổ kế toán và ghi sổ kế toán theo quy định của Luật này.
Điều 44. Công việc kế toán trong trường hợp tách đơn vị kế toán
1. Đơn vị kế toán bị tách một bộ phận để thành lập đơn vị
kế toán mới phải thực hiện các công việc sau đây:
a) Kiểm kê tài sản, xác định nợ chưa thanh toán của bộ phận
được tách;
b) Bàn giao tài sản, nợ chưa thanh toán của bộ phận được
tách, lập biên bản bàn giao và ghi sổ kế toán theo biên bản bàn giao;
c) Bàn giao tài liệu kế toán liên quan đến tài sản, nợ chưa
thanh toán cho đơn vị kế toán mới; đối với tài liệu kế toán không bàn giao thì
đơn vị kế toán bị tách lưu trữ theo quy định tại Điều 41 của Luật này.
2. Đơn vị kế toán mới được thành lập căn cứ vào biên bản
bàn giao mở sổ kế toán và ghi sổ kế toán theo quy định của Luật này.
Điều 45. Công việc kế toán trong trường hợp hợp nhất các đơn vị kế
toán
1. Các đơn vị kế toán bị hợp nhất thành đơn vị kế toán mới
thì từng đơn vị kế toán bị hợp nhất phải thực hiện các công việc sau đây:
a) Khóa sổ kế toán, kiểm kê tài sản, xác định nợ chưa thanh
toán, lập báo cáo tài chính;
b) Bàn giao toàn bộ tài sản, nợ chưa thanh toán, lập biên
bản bàn giao và ghi sổ kế toán theo biên bản bàn giao;
c) Bàn giao toàn bộ tài liệu kế toán cho đơn vị kế toán hợp
nhất.
2. Đơn vị kế toán hợp nhất phải thực hiện các công việc sau
đây:
a) Căn cứ vào biên bản bàn giao, mở sổ kế toán và ghi sổ kế
toán theo quy định của Luật này;
b) Tổng hợp báo cáo tài chính của các đơn vị kế toán bị hợp
nhất thành báo cáo tài chính của đơn vị kế toán hợp nhất;
c) Nhận, lưu trữ tài liệu kế toán của các đơn vị bị hợp
nhất.
Điều 46. Công việc kế toán trong trường hợp sáp nhập đơn vị kế toán
1. Đơn vị kế toán bị sáp nhập vào đơn vị kế toán khác phải
thực hiện các công việc sau đây:
a) Khóa sổ kế toán, kiểm kê tài sản, xác định nợ chưa thanh
toán, lập báo cáo tài chính;
b) Bàn giao toàn bộ tài sản, nợ chưa thanh toán, lập biên
bản bàn giao và ghi sổ kế toán theo biên bản bàn giao;
c) Bàn giao toàn bộ tài liệu kế toán cho đơn vị kế toán
nhận sáp nhập.
2. Đơn vị kế toán nhận sáp nhập căn cứ vào biên bản bàn
giao ghi sổ kế toán theo quy định của Luật này.
Điều 47. Công việc kế toán trong trường hợp chuyển đổi loại hình
hoặc hình thức sở hữu
1. Đơn vị kế toán được chuyển đổi loại hình hoặc hình thức
sở hữu phải thực hiện các công việc sau đây:
a) Khóa sổ kế toán, kiểm kê tài sản, xác định nợ chưa thanh
toán, lập báo cáo tài chính;
b) Bàn giao toàn bộ tài sản, nợ chưa thanh toán, lập biên
bản bàn giao và ghi sổ kế toán theo biên bản bàn giao;
c) Bàn giao toàn bộ tài liệu kế toán cho đơn vị kế toán sau
chuyển đổi.
2. Đơn vị kế toán sau chuyển đổi căn cứ vào biên bản bàn
giao mở sổ kế toán và ghi sổ kế toán theo quy định của Luật này.
Điều 48. Công việc kế toán trong trường hợp giải thể, chấm dứt hoạt
động, phá sản
1. Đơn vị kế toán bị giải thể hoặc chấm dứt hoạt động phải
thực hiện các công việc sau đây:
a) Khóa sổ kế toán, kiểm kê tài sản, xác định nợ chưa thanh
toán, lập báo cáo tài chính;
b) Mở sổ kế toán theo dõi các nghiệp vụ kinh tế, tài chính
liên quan đến việc giải thể, chấm dứt hoạt động;
c) Bàn giao toàn bộ tài liệu kế toán của đơn vị kế toán bị
giải thể hoặc chấm dứt hoạt động sau khi xử lý xong cho đơn vị kế toán cấp trên
hoặc tổ chức, cá nhân lưu trữ theo quy định tại Điều 41 của Luật này.
2. Trường hợp đơn vị kế toán bị tuyên bố phá sản thì Toà án
tuyên bố phá sản chỉ định người thực hiện công việc kế toán quy định tại khoản 1
Điều này.
CHƯƠNG III
TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN VÀ NGƯỜI LÀM KẾ TOÁN
Điều 49. Tổ chức bộ máy kế toán
1. Đơn vị kế toán phải tổ chức bộ máy kế toán, bố trí người
làm kế toán hoặc thuê dịch vụ làm kế toán.
2. Việc tổ chức bộ máy, bố trí người làm kế toán, kế toán
trưởng, phụ trách kế toán hoặc thuê dịch vụ làm kế toán, kế toán trưởng thực
hiện theo quy định của Chính phủ.
Điều 50. Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của
đơn vị kế toán
1. Tổ chức bộ máy kế toán, bố trí người làm kế toán hoặc
quyết định thuê doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán, hộ kinh doanh dịch vụ
kế toán theo đúng quy định của Luật này.
2. Bố trí người làm kế toán trưởng hoặc quyết định thuê
dịch vụ làm kế toán trưởng theo quy định của Luật này; trường hợp pháp luật
chuyên ngành có quy định khác thì thực hiện theo quy định của pháp luật chuyên
ngành.
3. Tổ chức và chỉ đạo thực hiện công tác kế toán trong đơn
vị kế toán theo quy định của pháp luật về kế toán và chịu trách nhiệm trực tiếp
về hậu quả của những sai phạm do mình gây ra; chịu trách nhiệm liên đới đối với
những sai phạm do người khác gây ra nhưng thuộc trách nhiệm quản lý của
mình.
4. Tổ chức kiểm tra kế toán trong nội bộ đơn vị và thực
hiện kiểm tra kế toán các đơn vị cấp dưới.
Điều 51. Tiêu chuẩn, quyền và trách nhiệm của người làm kế toán
1. Người làm kế toán phải có các tiêu chuẩn sau đây:
a) Có phẩm chất đạo đức nghề nghiệp, trung thực, liêm
khiết, có ý thức chấp hành pháp luật;
b) Có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán.
2. Người làm kế toán có quyền độc lập về chuyên môn, nghiệp
vụ kế toán.
3. Người làm kế toán có trách nhiệm tuân thủ các quy định
của pháp luật về kế toán, thực hiện các công việc được phân công và chịu trách
nhiệm về chuyên môn, nghiệp vụ của mình. Khi thay đổi người làm kế toán, người
làm kế toán cũ có trách nhiệm bàn giao công việc kế toán và tài liệu kế toán cho
người làm kế toán mới. Người làm kế toán cũ phải chịu trách nhiệm về công việc
kế toán trong thời gian mình làm kế toán.
Điều 52. Những người không được làm kế toán
1. Người chưa thành niên; người bị Tòa án tuyên bố hạn chế
hoặc mất năng lực hành vi dân sự; người đang phải chấp hành biện pháp đưa vào cơ
sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.
2. Người đang bị cấm hành nghề kế toán theo bản án hoặc
quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật; người đang bị truy cứu trách
nhiệm hình sự; người đang phải chấp hành hình phạt tù hoặc đã bị kết án về một
trong các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, tội phạm về chức vụ liên quan đến tài chính, kế
toán mà chưa được xóa án tích.
3. Cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, vợ, chồng, con đẻ, con
nuôi, anh, chị, em ruột của người đại diện theo pháp luật, của người đứng đầu,
của giám đốc, tổng giám đốc và của cấp phó của người đứng đầu, phó giám đốc, phó
tổng giám đốc phụ trách công tác tài chính - kế toán, kế toán trưởng trong cùng
một đơn vị kế toán, trừ doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn do một
cá nhân làm chủ sở hữu và các trường hợp khác do Chính phủ quy định.
4. Người đang là người quản lý, điều hành, thủ kho, thủ
quỹ, người mua, bán tài sản trong cùng một đơn vị kế toán, trừ trong doanh
nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn do một cá nhân làm chủ sở hữu và các
trường hợp khác do Chính phủ quy định.
Điều 53. Kế toán trưởng
1. Kế toán trưởng là người đứng đầu bộ máy kế toán của đơn
vị có nhiệm vụ tổ chức thực hiện công tác kế toán trong đơn vị kế toán.
2. Kế toán trưởng của cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị sự
nghiệp sử dụng ngân sách nhà nước và doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50%
vốn điều lệ ngoài nhiệm vụ quy định tại khoản 1 Điều này còn có nhiệm vụ giúp
người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán giám sát tài chính tại đơn vị
kế toán.
3. Kế toán trưởng chịu sự lãnh đạo của người đại diện theo
pháp luật của đơn vị kế toán; trường hợp có đơn vị kế toán cấp trên thì đồng
thời chịu sự chỉ đạo và kiểm tra của kế toán trưởng của đơn vị kế toán cấp trên
về chuyên môn, nghiệp vụ.
4. Trường hợp đơn vị kế toán cử người phụ trách kế toán
thay kế toán trưởng thì người phụ trách kế toán phải có các tiêu chuẩn, điều
kiện quy định tại khoản 1 Điều 54 của Luật này và phải thực hiện trách nhiệm và
quyền quy định cho kế toán trưởng quy định tại Điều 55 của Luật này.
Điều 54. Tiêu chuẩn và điều kiện của kế toán trưởng
1. Kế toán trưởng phải có các tiêu chuẩn và điều kiện sau
đây:
a) Các tiêu chuẩn quy định tại khoản 1 Điều 51 của Luật
này;
b) Có chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán từ trình độ trung
cấp trở lên;
c) Có chứng chỉ bồi dưỡng kế toán trưởng;
d) Có thời gian công tác thực tế về kế toán ít nhất là 02
năm đối với người có chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán từ trình độ đại học trở
lên và thời gian công tác thực tế về kế toán ít nhất là 03 năm đối với người có
chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán trình độ trung cấp, cao đẳng.
2. Chính phủ quy định cụ thể tiêu chuẩn và điều kiện của kế
toán trưởng phù hợp với từng loại đơn vị kế toán.
Điều 55. Trách nhiệm và quyền của kế toán trưởng
1. Kế toán trưởng có trách nhiệm sau đây:
a) Thực hiện các quy định của pháp luật về kế toán, tài
chính trong đơn vị kế toán;
b) Tổ chức điều hành bộ máy kế toán theo quy định của Luật
này;
c) Lập báo cáo tài chính tuân thủ chế độ kế toán và chuẩn
mực kế toán.
2. Kế toán trưởng có quyền độc lập về chuyên môn, nghiệp vụ
kế toán.
3. Kế toán trưởng của cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị sự
nghiệp sử dụng ngân sách nhà nước và doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50%
vốn điều lệ, ngoài các quyền quy định tại khoản 2 Điều này còn có các quyền sau
đây:
a) Có ý kiến bằng văn bản với người đại diện theo pháp luật
của đơn vị kế toán về việc tuyển dụng, thuyên chuyển, tăng lương, khen thưởng,
kỷ luật người làm kế toán, thủ kho, thủ quỹ;
b) Yêu cầu các bộ phận liên quan trong đơn vị kế toán cung
cấp đầy đủ, kịp thời tài liệu liên quan đến công việc kế toán và giám sát tài
chính của kế toán trưởng;
c) Bảo lưu ý kiến chuyên môn bằng văn bản khi có ý kiến
khác với ý kiến của người ra quyết định;
d) Báo cáo bằng văn bản cho người đại diện theo pháp luật
của đơn vị kế toán khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật về tài chính, kế toán
trong đơn vị; trường hợp vẫn phải chấp hành quyết định thì báo cáo lên cấp trên
trực tiếp của người đã ra quyết định hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền và
không phải chịu trách nhiệm về hậu quả của việc thi hành quyết định đó.
Điều 56. Thuê dịch vụ làm kế toán, dịch vụ làm kế toán trưởng
1. Đơn vị kế toán được ký hợp đồng với doanh nghiệp kinh
doanh dịch vụ kế toán hoặc hộ kinh doanh dịch vụ kế toán để thuê dịch vụ làm kế
toán hoặc dịch vụ làm kế toán trưởng theo quy định của pháp luật.
2. Việc thuê dịch vụ làm kế toán, dịch vụ làm kế toán
trưởng phải được lập thành hợp đồng bằng văn bản theo quy định của pháp
luật.
3. Đơn vị kế toán thuê dịch vụ làm kế toán, dịch vụ làm kế
toán trưởng có trách nhiệm cung cấp đầy đủ, kịp thời, trung thực mọi thông tin,
tài liệu liên quan đến công việc thuê làm kế toán, thuê làm kế toán trưởng và
thanh toán đầy đủ, kịp thời phí dịch vụ kế toán theo thỏa thuận trong hợp
đồng.
4. Người được thuê làm kế toán trưởng phải có đủ tiêu chuẩn
và điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này.
5. Doanh nghiệp, hộ kinh doanh dịch vụ kế toán và người
được thuê làm kế toán, làm kế toán trưởng phải chịu trách nhiệm về thông tin, số
liệu kế toán theo thỏa thuận trong hợp đồng.
CHƯƠNG IV
HOẠT ĐỘNG KINH DOANH DỊCH VỤ KẾ TOÁN
Điều 57. Chứng chỉ kế toán viên
1. Người được cấp chứng chỉ kế toán viên phải có các tiêu chuẩn sau
đây:
a) Có phẩm chất đạo đức nghề nghiệp, trung thực, liêm
khiết, có ý thức chấp hành pháp luật;
b) Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc chuyên ngành
tài chính, kế toán, kiểm toán hoặc chuyên ngành khác theo quy định của Bộ Tài
chính;
c) Đạt kết quả kỳ thi lấy chứng chỉ kế toán viên.
2. Người có chứng chỉ chuyên gia kế toán hoặc chứng chỉ kế
toán do tổ chức nước ngoài hoặc tổ chức quốc tế về kế toán cấp được Bộ Tài chính
Việt Nam công nhận, đạt kỳ thi sát hạch về pháp luật kinh tế, tài chính, kế toán
Việt Nam và có tiêu chuẩn quy định tại điểm a khoản 1 Điều này thì được cấp
chứng chỉ kế toán viên.
3. Bộ Tài chính quy định điều kiện thi lấy chứng chỉ kế
toán viên, thủ tục cấp và thu hồi chứng chỉ kế toán viên.
Điều 58. Đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán
1. Người có chứng chỉ kế toán viên hoặc chứng chỉ kiểm toán viên
theo quy định của Luật kiểm toán độc lập được đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán qua doanh nghiệp kinh doanh
dịch vụ kế toán hoặc hộ kinh doanh dịch vụ kế toán khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Có năng lực hành vi dân sự;
b) Có thời gian công tác thực tế về tài chính, kế toán,
kiểm toán từ 36 tháng trở lên kể từ thời điểm tốt nghiệp đại học;
c) Tham gia đầy đủ chương trình cập nhật kiến thức theo quy định.
2. Người có đủ các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều này thực hiện đăng ký hành nghề và được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán. Bộ Tài chính quy định thủ
tục cấp và thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán.
3. Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán chỉ có
giá trị khi người được cấp có hợp đồng lao động làm toàn bộ thời gian cho một
doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán hoặc làm việc tại hộ kinh doanh dịch vụ
kế toán.
4. Những người không được đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán
gồm:
a) Cán bộ, công chức, viên chức; sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức
quốc phòng, Công an nhân dân.
b) Người đang bị cấm hành nghề kế toán theo bản án, quyết
định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật; người đang bị truy cứu trách nhiệm
hình sự; người đã bị kết án một trong các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế
liên quan đến tài chính, kế toán mà chưa được xóa án tích; người đang bị áp dụng
biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn, đưa vào cơ sở giáo
dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc;
c) Người đã bị kết án về tội phạm nghiêm trọng xâm phạm
trật tự quản lý kinh tế mà chưa được xóa án tích;
d) Người bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi vi phạm
pháp luật về tài chính, kế toán, kiểm toán mà chưa hết thời hạn 06 tháng, kể từ
ngày chấp hành xong quyết định xử phạt trong trường hợp bị phạt cảnh cáo hoặc
chưa hết thời hạn 01 năm, kể từ ngày chấp hành xong quyết định xử phạt hành
chính khác;
đ) Người bị đình chỉ hành nghề dịch vụ kế toán.
Điều 59. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán
1. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán được thành lập
theo các loại hình sau đây:
a) Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên;
b) Công ty hợp danh;
c) Doanh nghiệp tư nhân.
2. Doanh nghiệp chỉ được kinh doanh dịch vụ kế toán khi bảo
đảm các điều kiện kinh doanh theo quy định của Luật này và được cấp Giấy chứng
nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán.
3. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán không được góp
vốn để thành lập doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán khác, trừ trường hợp
góp vốn với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán nước ngoài để thành lập
doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán tại Việt Nam.
4. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán nước ngoài thực
hiện kinh doanh dịch vụ kế toán tại Việt Nam dưới các hình thức sau đây:
a) Góp vốn với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán đã
được thành lập và hoạt động tại Việt Nam để thành lập doanh nghiệp kinh doanh
dịch vụ kế toán;
b) Thành lập chi nhánh doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế
toán nước ngoài;
c) Cung cấp dịch vụ qua biên giới theo quy định của Chính
phủ.
Điều 60. Điều kiện cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh
doanh dịch vụ kế toán
1. Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên được
cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán khi có đủ các điều
kiện sau đây:
a) Có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận
đăng ký đầu tư hoặc giấy tờ khác có giá trị tương đương theo quy định của pháp
luật;
b) Có ít nhất hai thành viên góp vốn là kế toán viên hành
nghề;
c) Người đại diện theo pháp luật, giám đốc hoặc tổng giám
đốc của công ty trách nhiệm hữu hạn phải là kế toán viên hành nghề;
d) Bảo đảm tỷ lệ vốn góp của kế toán viên hành nghề trong
doanh nghiệp, tỷ lệ vốn góp của các thành viên là tổ chức theo quy định của
Chính phủ.
2. Công ty hợp danh được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện
kinh doanh dịch vụ kế toán khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận
đăng ký đầu tư hoặc giấy tờ khác có giá trị tương đương theo quy định của pháp
luật;
b) Có ít nhất hai thành viên hợp danh là kế toán viên hành
nghề;
c) Người đại diện theo pháp luật, giám đốc hoặc tổng giám
đốc của công ty hợp danh phải là kế toán viên hành nghề.
3. Doanh nghiệp tư nhân được cấp Giấy chứng nhận đủ điều
kiện kinh doanh dịch vụ kế toán khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận
đăng ký đầu tư hoặc giấy tờ khác có giá trị tương đương theo quy định của pháp
luật;
b) Có ít nhất hai kế toán viên hành nghề;
c) Chủ doanh nghiệp tư nhân là kế toán viên hành nghề và
đồng thời là giám đốc.
4. Chi nhánh doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán nước
ngoài tại Việt Nam được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế
toán khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán nước ngoài được
phép cung cấp dịch vụ kế toán theo quy định của pháp luật của nước nơi doanh
nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán nước ngoài đặt trụ sở chính;
b) Có ít nhất hai kế toán viên hành nghề, trong đó có giám
đốc hoặc tổng giám đốc chi nhánh;
c) Giám đốc hoặc tổng giám đốc chi nhánh doanh nghiệp kinh
doanh dịch vụ kế toán nước ngoài không được đồng thời giữ chức vụ quản lý, điều
hành doanh nghiệp khác tại Việt Nam;
d) Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán nước ngoài phải
có văn bản gửi Bộ Tài chính bảo đảm chịu trách nhiệm về mọi nghĩa vụ và cam kết
của chi nhánh tại Việt Nam.
5. Trong thời hạn 06 tháng, kể từ ngày đăng ký kinh doanh
dịch vụ kế toán mà doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán, chi nhánh doanh
nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán nước ngoài tại Việt Nam không được cấp Giấy
chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán hoặc trong trường hợp Giấy
chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán đã bị thu hồi thì doanh
nghiệp, chi nhánh doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán nước ngoài tại Việt
Nam phải thông báo ngay cho cơ quan đăng ký kinh doanh để làm thủ tục xóa cụm từ
“dịch vụ kế toán” trong tên gọi của doanh nghiệp, chi nhánh.
Điều 61. Hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện
kinh doanh dịch vụ kế toán
1. Đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh
dịch vụ kế toán.
2. Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng
nhận đăng ký đầu tư hoặc giấy tờ khác có giá trị tương đương.
3. Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế
toán của các kế toán viên hành nghề.
4. Hợp đồng lao động với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế
toán của các kế toán viên hành nghề.
5. Tài liệu chứng minh về vốn góp đối với công ty trách
nhiệm hữu hạn.
6. Điều lệ công ty đối với công ty hợp danh, công ty trách
nhiệm hữu hạn.
7. Văn bản cam kết chịu trách nhiệm của doanh nghiệp nước
ngoài, giấy tờ chứng nhận được phép kinh doanh dịch vụ kế toán của doanh nghiệp
nước ngoài đối với chi nhánh doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán nước ngoài
tại Việt Nam.
Điều 62. Thời hạn cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch
vụ kế toán
1. Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ,
Bộ Tài chính cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán cho
doanh nghiệp; trường hợp từ chối cấp thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý
do.
2. Trường hợp cần làm rõ vấn đề liên quan đến hồ sơ đề nghị
cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán, Bộ Tài chính yêu
cầu doanh nghiệp đề nghị cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế
toán giải trình. Thời hạn cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế
toán tính từ ngày nhận tài liệu giải trình bổ sung.
Điều 63. Cấp lại Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế
toán
1. Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán
được cấp lại trong các trường hợp sau đây:
a) Có sự thay đổi về tên, người đại diện theo pháp luật,
giám đốc, tổng giám đốc và địa chỉ trụ sở chính của doanh nghiệp, chi nhánh
doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán nước ngoài tại Việt Nam;
b) Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán
bị mất hoặc bị hư hỏng.
2. Hồ sơ đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh
doanh dịch vụ kế toán gồm:
a) Đơn đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh
doanh dịch vụ kế toán;
b) Bản gốc Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ
kế toán đã được cấp, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều này;
c) Các tài liệu khác liên quan đến việc đề nghị cấp lại
Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán (nếu có).
3. Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ,
Bộ Tài chính cấp lại Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán cho
doanh nghiệp; trường hợp từ chối cấp thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý
do.
Điều 64. Phí cấp, cấp lại Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh
dịch vụ kế toán
Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán được
cấp, cấp lại Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán phải nộp
phí theo quy định của pháp luật.
Điều 65. Hộ kinh doanh dịch vụ kế toán
1. Hộ kinh doanh được phép kinh doanh dịch vụ kế toán khi
đáp ứng các điều kiện sau đây:
a) Có Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh;
b) Cá nhân, đại diện nhóm cá nhân thành lập hộ kinh doanh
phải là kế toán viên hành nghề.
2. Hộ kinh doanh dịch vụ kế toán không cần có Giấy chứng
nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán.
Điều 66. Những thay đổi phải thông báo cho Bộ Tài
chính
1. Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày có thay đổi về một
trong các nội dung sau đây, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán phải thông
báo bằng văn bản cho Bộ Tài chính:
a) Danh sách kế toán viên hành nghề tại doanh nghiệp;
b) Không bảo đảm một, một số hoặc toàn bộ các điều kiện
kinh doanh dịch vụ kế toán quy định tại Điều 60 của Luật này;
c) Tên, địa chỉ trụ sở chính của doanh nghiệp;
d) Giám đốc hoặc tổng giám đốc, người đại diện theo pháp
luật, tỷ lệ vốn góp của các thành viên;
đ) Tạm ngừng kinh doanh dịch vụ kế toán;
e) Thành lập, chấm dứt hoạt động hoặc thay đổi tên, địa chỉ
trụ sở chi nhánh kinh doanh dịch vụ kế toán;
g) Thực hiện việc chia, tách, sáp nhập, hợp nhất, chuyển
đổi, giải thể.
2. Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày có thay đổi về một
trong các nội dung sau đây, hộ kinh doanh dịch vụ kế toán phải thông báo bằng
văn bản cho Bộ Tài chính:
a) Danh sách kế toán viên hành nghề;
b) Tên, địa chỉ của hộ kinh doanh;
c) Tạm ngừng hoặc chấm dứt kinh doanh dịch vụ kế toán.
Điều 67. Trách nhiệm của kế toán viên hành nghề, doanh
nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán, hộ kinh doanh dịch vụ kế toán
1. Thực hiện công việc kế toán liên quan đến nội dung dịch
vụ kế toán thỏa thuận trong hợp đồng.
2. Tuân thủ pháp luật về kế toán và chuẩn mực đạo đức nghề
nghiệp kế toán.
3. Chịu trách nhiệm trước khách hàng và trước pháp luật về
nội dung dịch vụ kế toán đã cung cấp và phải bồi thường thiệt hại do mình gây
ra.
4. Thường xuyên trau dồi kiến thức chuyên môn và kinh
nghiệm, thực hiện chương trình cập nhật kiến thức hàng năm theo quy định của Bộ
Tài chính.
5. Tuân thủ sự quản lý nghề nghiệp và kiểm soát chất lượng
dịch vụ kế toán của Bộ Tài chính hoặc của tổ chức nghề nghiệp về kế toán được Bộ
Tài chính ủy quyền.
6. Mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp theo quy định của
Chính phủ.
Điều 68. Trường hợp không được cung cấp dịch vụ kế toán
Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán, hộ kinh doanh dịch
vụ kế toán không được cung cấp dịch vụ kế toán cho đơn vị kế toán khác khi người
có trách nhiệm quản lý, điều hành doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán, người
đại diện hộ kinh doanh dịch vụ kế toán hoặc người trực tiếp thực hiện dịch vụ kế
toán của doanh nghiệp, hộ kinh doanh dịch vụ kế toán thuộc các trường hợp sau
đây:
1. Là cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, vợ, chồng, con đẻ,
con nuôi, anh, chị, em ruột của người có trách nhiệm quản lý, điều hành, kế toán
trưởng của đơn vị kế toán, trừ trường hợp đơn vị kế toán là doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn do một cá
nhân làm chủ sở hữu và các trường hợp khác do Chính phủ quy định;
2. Có quan hệ kinh tế, tài chính với đơn vị kế toán đó;
3. Không đủ năng lực chuyên môn hoặc không đủ điều kiện để
thực hiện dịch vụ kế toán;
4. Đang cung cấp dịch vụ làm kế toán trưởng cho khách hàng
là tổ chức có quan hệ kinh tế, tài chính với đơn vị kế toán đó;
5. Đơn vị kế toán yêu cầu thực hiện những công việc không
đúng với chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp hoặc không đúng với yêu cầu về chuyên
môn, nghiệp vụ kế toán, tài chính;
6. Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
Điều 69. Đình chỉ kinh doanh dịch vụ kế toán và thu hồi
Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán, Giấy chứng nhận đăng ký
hành nghề dịch vụ kế toán
1. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán bị đình chỉ kinh
doanh dịch vụ kế toán khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Không bảo đảm một, một số hoặc toàn bộ các điều kiện quy
định tại Điều 60 của Luật này trong 03 tháng liên tục;
b) Có sai phạm về chuyên môn hoặc vi phạm chuẩn mực kế
toán, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán gây hậu quả nghiêm trọng hoặc có khả
năng thực tế gây hậu quả nghiêm trọng.
2. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán bị thu hồi Giấy
chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán khi thuộc một trong các
trường hợp sau đây:
a) Kê khai không đúng thực tế hoặc gian lận, giả mạo hồ sơ
để đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán;
b) Không kinh doanh dịch vụ kế toán trong 12 tháng liên
tục;
c) Không khắc phục được các sai phạm hoặc vi phạm quy định
tại khoản 1 Điều này trong thời hạn 60 ngày, kể từ ngày bị đình chỉ;
d) Bị giải thể, phá sản hoặc tự chấm dứt kinh doanh dịch vụ
kế toán;
đ) Bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy
chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc giấy tờ khác có giá trị tương đương;
e) Làm sai lệch hoặc thông đồng, móc nối để làm sai lệch
tài liệu kế toán, báo cáo tài chính và cung cấp thông tin, số liệu báo cáo sai
sự thật;
g) Giả mạo, tẩy xoá, sửa chữa Giấy chứng nhận đủ điều kiện
kinh doanh dịch vụ kế toán.
3. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán bị thu hồi Giấy
chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán phải chấm dứt việc kinh doanh
dịch vụ kế toán, kể từ ngày quyết định thu hồi có hiệu lực thi hành.
4. Hộ kinh doanh dịch vụ kế toán bị đình chỉ kinh doanh dịch vụ kế toán khi có sai phạm về
chuyên môn hoặc vi phạm chuẩn mực kế toán, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán
gây hậu quả nghiêm trọng hoặc có khả năng thực tế gây hậu quả nghiêm trọng.
5. Hộ kinh doanh dịch vụ kế toán phải chấm dứt việc kinh
doanh dịch vụ kế toán khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Không kinh doanh dịch vụ kế toán trong 12 tháng liên
tục;
b) Không khắc phục được các sai phạm hoặc vi phạm quy định
tại khoản 4 Điều này trong thời hạn 60 ngày, kể từ ngày bị đình chỉ;
c) Tự chấm dứt kinh doanh dịch vụ kế toán;
d) Làm sai lệch hoặc thông đồng, móc nối để làm sai lệch
tài liệu kế toán, báo cáo tài chính và cung cấp thông tin, số liệu báo cáo sai
sự thật;
đ) Bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh;
e) Tất cả kế toán viên hành nghề trong cùng hộ kinh doanh
bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán.
6. Kế toán viên hành nghề bị đình chỉ hành nghề dịch vụ kế
toán trong các trường hợp sau đây:
a) Có sai phạm về chuyên môn hoặc vi phạm chuẩn mực kế
toán, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán gây hậu quả nghiêm trọng hoặc có khả
năng thực tế gây hậu quả nghiêm trọng;
b) Không còn đủ điều kiện đăng ký hành nghề;
c) Không chấp hành quy định của cơ quan có thẩm quyền về
việc kiểm tra, thanh tra liên quan đến hoạt động hành nghề kế toán;
d) Không thực hiện trách nhiệm quy định tại Điều 67 của
Luật này.
7. Kế toán viên hành nghề bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng
ký hành nghề dịch vụ kế toán trong các trường hợp sau đây:
a) Gian lận, giả mạo hồ sơ để đủ điều kiện cấp Giấy chứng
nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán;
b) Bị thu hồi chứng chỉ kế toán viên;
c) Bị kết tội bằng bản án của Tòa án đã có hiệu lực pháp
luật.
Điều 70. Tổ chức nghề nghiệp về kế toán
1. Tổ chức nghề nghiệp về kế toán được thành lập, hoạt động
theo quy định của pháp luật về hội và có trách nhiệm tuân thủ các quy định của
pháp luật về kế toán.
2. Tổ chức nghề nghiệp về kế toán được bồi dưỡng, cập nhật
kiến thức cho người làm kế toán, kế toán viên hành nghề và thực hiện một số
nhiệm vụ liên quan đến hoạt động kế toán do Chính phủ quy định.
CHƯƠNG V
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KẾ TOÁN
Điều 71. Quản lý nhà nước về kế toán
1. Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về kế toán.
2. Bộ Tài chính chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện
quản lý nhà nước về kế toán, có các nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:
a) Xây dựng, trình Chính phủ quyết định chiến lược, chính sách phát triển kế toán;
b) Xây dựng, trình Chính phủ ban hành hoặc ban hành theo
thẩm quyền văn bản quy phạm pháp luật về kế toán;
c) Cấp, cấp lại, thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán và Giấy chứng nhận
đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán; đình chỉ hành nghề
dịch vụ kế toán và đình chỉ kinh doanh dịch vụ kế toán.
d) Quy định việc thi, cấp, thu hồi và quản lý chứng chỉ kế
toán viên;
đ) Kiểm tra kế toán; kiểm tra hoạt động dịch vụ kế toán;
giám sát việc tuân thủ chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán;
e) Quy định việc cập nhật kiến thức cho kế toán viên hành nghề;
g) Tổ chức và quản lý công tác nghiên cứu khoa học về kế
toán và ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động kế toán;
h) Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử
lý vi phạm pháp luật về kế toán;
i) Hợp tác quốc tế về kế toán.
3. Các bộ, cơ quan ngang bộ trong phạm vi nhiệm vụ, quyền
hạn của mình có trách nhiệm phối hợp với Bộ Tài chính thực hiện quản lý nhà nước
về kế toán trong ngành, lĩnh vực được phân công phụ trách.
4. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trong phạm vi nhiệm vụ, quyền
hạn của mình có trách nhiệm quản lý nhà nước về kế toán tại địa phương.
CHƯƠNG VI
ĐIỀU KHOẢN THI HÀNH
Điều 72. Hiệu lực thi hành
1. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm
2017.
2. Luật kế toán số 03/2003/QH11 hết hiệu lực kể từ ngày
Luật này có hiệu lực thi hành.
Điều 73. Điều khoản chuyển tiếp
1. Chính phủ chuẩn bị các điều kiện cần thiết để bắt đầu
việc lập báo cáo tài chính nhà nước theo quy định tại Điều 30 của Luật này chậm
nhất là 24 tháng, kể từ ngày Luật này có hiệu lực.
2. Trong thời hạn 24 tháng, kể từ ngày Luật này có hiệu
lực, các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán thành lập trước ngày Luật này
có hiệu lực phải bảo đảm các điều kiện theo quy định của Luật này để được cấp
Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán; nếu không đủ điều kiện
theo quy định của Luật này thì phải chấm dứt hoạt động kinh doanh dịch vụ kế
toán.
3. Chứng chỉ hành nghề kế toán đã cấp cho công dân Việt
Nam, người nước ngoài theo Luật kế toán số 03/2003/QH11 có giá trị như chứng chỉ
kế toán viên quy định tại Luật này.
Điều 74. Quy định chi tiết
1. Chính phủ, Bộ Tài chính có trách nhiệm quy định chi tiết
các điều, khoản được giao trong Luật.
2. Căn cứ những nguyên tắc cơ bản của Luật này, Chính phủ
quy định cụ thể nội dung công tác kế toán đối với văn phòng đại diện của doanh
nghiệp nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, hộ kinh doanh và tổ hợp tác.
--------------------------------------------------------------------
Luật này đã được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa
Việt Nam khoá XIII, kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 20 tháng 11 năm
2015.
|
CHỦ TỊCH QUỐC HỘI
Nguyễn Sinh Hùng |